Λόγω των ακραίων συνθηκών του θαλάσσιου περιβάλλοντος, τα σκάφη συνήθως χρειάζονται επαναβαφή κάθε 5-10 χρόνια. Έτσι σχεδόν καθημερινά συναντάμε πελάτες οι οποίοι θέλουν να βάψουν μόνοι τους το σκάφος τους και χρειάζονται καθοδήγηση για να διαλέξουν τα κατάλληλα προϊόντα και να ενημερωθούν για την εφαρμογή τους.
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι των χρωμάτων για να επιλέξετε. Η επιλογή θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον προϋπολογισμό σας, την επιθυμητή ποιότητα βαφής, την επιφάνεια που θα βαφτεί και το είδος των υφιστάμενων χρωμάτων. Οι πιο συνηθισμένες επιλογές είναι είτε τα gelcoats/topcoats είτε τα χρώματα πολυουρεθάνης. Οι πιο πεπειραμένοι χρήστες χρήστες συνήθως επιλέγουν gelcoats/topcoats, ενώ οι πιο αρχάριοι τα χρώματα πολυουρεθάνης 2 συστατικών. Ας δούμε μερικές λεπτομέριες για το καθένα και στη συνέχεια ακολουθούν πληροφορίες για την σωστή προετοιμασία της επιφάνειας πριν από τη βαφή, που είναι το κλειδί για επιτυχημένο αποτέλεσμα!
Τα gelcoats είναι χρώματα 2 συστατικών (απαιτείται η προσθήκη καταλύτη για την τελική σκλήρυνση) και είναι τα ίδια χρώματα με τα οποία είναι βαμμένο και το σκάφος από τον κατασκευαστή του, άρα έχουμε απόλυτη συμβατότητα. Αυτό σημαίνει ότι πάνω σε επιφάνεια που ήταν βαμένη με Gelcoat, βάφουμε ξανά με gelcoat χωρίς να χρειάζεται κάποιο ενδιάμεσο αστάρι. Επίσης, μπορούμε σε μεγάλο ποσοστό να πετύχουμε την ίδια απόχρωση με το αρχικό χρώμα είτε ζητώντας την ίδια απόχρωση RAL, αν υπάρχει διαθέσιμη, είτε φτιάχνοντας μία πολύ κοντινή απόχρωση χρησιμοποιώντας χρωστικές. Τα gelcoats εφαρμόζονται είτε με πινέλο/ρολό ή πιστόλι αρκεί να ξέρουμε από την αρχή πώς θα κάνουμε την εφαρμογή ώστε να πάρουμε τη σωστή έκδοση του υλικού. Τα gelcoats ωστόσο είναι εργοστασιακά σχεδιασμένα ώστε να χρησιμοποιούνται στην παραγωγή για βαφή μέσα σε καλούπια. Έτσι όταν θέλουμε να κάνουμε χρήση αυτών κατά την επαναβαφή πχ του καταστρώματος πχ θα συναντήσουμε πρόβλημα καθώς το χρώμα δεν θα στεγνώσει σωστά όσο ευλαβικά και αν εχουμε ακολουθήσει τις οδηγίες, καθώς το χρώμα δεν περιέχει παραφίνη. Η λύση είναι είτε να προσθέσουμε εμείς την παραφίνη προτού βάψουμε το τελικό χέρι ή να αγοράσουμε έτοιμο topcoat. Επομένως, η βασική διαφορά του gelcoat από το topcoat είναι οτι το topcoat περιέχει παραφίνη και ενδείκνυται για βαφές εξωτερικών επιφανειών, ποτέ για μέσα στο καλούπι. Ωστόσο, συνήθως η γκάμα χρωμάτων που θα βρείτε διαθέσιμη σε topcoat είναι πολύ περιορισμένη με αποτέλεσμα να στραφείτε στην επιλογή του gelcoat με προσθηκη παραφίνης (προσθέτουμε 40γρ σε 1kg gelcoat). Άλλες διαφορές μεταξύ gelcoat και topcoat είναι ότι συνήθως το gelcoat είναι παρασκευασμένο με υψηλότερες ποιότητας ρητίνες και έχει καλύτερο αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου και καλύτερη αντοχή εναντί στην UV ακτινοβολία. Τελευταίο και πολύ σημαντικό σημείο: το αποτέλεσμα της βαφής με Gelcoat/topcoat δεν είναι γυαλιστερο, είναι σατινέ/ματ. Άρα αν επιθυμείτε το τελικό αποτέλεσμα να ειναι γυαλιστερό θα πρέπει να γυαλίσετε με γυαλιστική αλοιφή και αλοιφαδόρο.
Χρώματα Πολυουρεθάνης 2 συστατικών
Είναι πιο εύκολα στη χρήση για έναν αρχάριο, καθώς η αναλογία των 2 συστατικών είναι ευκολότερη στην μέτρηση συγκριτικά με τα gelcoat. Επίσης, με το ίδιο προϊόν μπορούμε να βάψουμε με πινέλο/ρολό/πιστόλι. Είναι σχεδόν απίθανη η περίπτωση να μην στεγνώνει το χρώμα εκτός αν έχουμε κάνει λάθος στην αναλογία. Το αποτέλεσμα είναι γυαλιστερό χωρίς να χρειάζεται γυάλισμα με αλοιφή και αλοιφαδόρο. Ωστόσο, οι αποχρώσεις που υπάρχουν διαθέσιμες δεν είναι πολλές. Επίσης σε επιφάνεια που πριν ηταν βαμένη με gelcoat, πρέπει αρχικά να περάσουμε ενα ενδιάμεσο αστάρι για καλή πρόσφυση και στη συνέχεια να βάψουμε με το χρώμα πολυουρεθάνης.
Προετοιμασία της επιφάνειας πριν τη βαφή
Νο1: Αξιολογήστε την υπάρχουσα κατάσταση:
- Αν η βαμμένη επιφάνεια είναι σε καλή κατάσταση, αρχικά πρέπει να αφαιρέσετε οπωσδήποτε το κερί (αν η επιφάνεια ήταν κερωμένη) χρησιμοποιώντας ένα κατάλληλο προϊόν αποκέρωσης και καθαρίζοντας σε βάθος, αλλιώς τα νέα χρώματα θα αποκολληθούν πάνω από το κερί! Προχωρήστε στο γυαλοχαρτάρισμα όλης της επιφάνειας με 220 γυαλόχαρτο. Αφαιρέστε τη σκόνη από το τρίψιμο και αφήστε το να στεγνώσει.
- Εάν η βαμμένη επιφάνεια παρουσιάζει σκασίματα, ξεφλουδίσματα ή αρχίζει να αποκολλάται από το υπόστρωμα, τότε θα πρέπει να αφαιρεθεί εντελώς, χρησιμοποιώντας ένα τριβείο ή διαβρωτικό χρωμάτων. Θα πρέπει επίσης να πραγματοποιήσετε αυτό το βήμα αν σκοπεύετε να εφαρμόσετε ένα προϊόν 2συστατικών πάνω σε μια επιφάνεια βαμμένη με χρώμα 1ος συστατικού.
- Σε ένα γυμνό υπόστρωμα, απλά τρίψτε την περιοχή καλά. Καθαρίστε σχολαστικά (και αποκερώστε αν είχε εφαρμοστεί κερί) και αφήστε το να στεγνώσει τελείως.
No2: Αν υπάρχουν οποιεσδήποτε μικρές οπές ή τριχοειδή σπασίματα, τα επιδιορθώνουμε σε αυτό το στάδιο. Διαβάστε στο αρθρο εδώ πώς κάνουμε επιδιόρθωση σε σπασίματα στο gelcoat καλουπιού, τα ίδια βήματα ακολοθούμε και κανονικό gelcoat
No3: Καλύψτε τις περιοχές που δεν θέλετε να βάψετε με κατάλληλη προστατευτική χαρτοταινία
No4: Ασταρώστε την περιοχή χρησιμοποιώντας αστάρι συμβατό με το χρώμα που έχετε επιλέξει. Τα εποξικά αστάρια 2 συστατικών είναι μία πολύ καλή λύση όταν το υπόστρωμα είναι gelcoat και το τελικό χρώμα θα είναι χρώμα πολυουρεθάνης ή όταν το υπόστρωμα από gelcoat είναι πολύ παλιό και έχει υποστεί γήρανση, και πιθανόν να εχει υγρασία μέσα του που αργότερα θα προκαλέσει φυσαλίδες στο τελικό χρώμα
Νο5: Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι προτιμότερο η βαφή να γίνεται σε 2 στάδια. Δηλαδή να βάφουμε αρχικά ένα 1ο χέρι του χρώματος που έχουμε επιλέξει και αργότερα (ακολουθώντας τους χρόνους επαναβαφής που προτείνει ο κατασκευαστής) να βάφουμε το τελικό 2ο χέρι. Έτσι το τελικό αποτέλεσμα θα είναι πιο ανθεκτικό σε βάθος χρόνου. Προσοχή χρειάζεται μεταξύ των 2 στρώσεων, ώστε η επιφάνεια να είναι καθαρή, χωρίς σκόνες, πριν την εφαρμογή της 2ης στρώσης. Επίσης, αν ο χρόνος επαναβαφής που δίνει ο κατασκευαστής δεν τηρηθεί, και περάσει περισσότερος χρόνος, είναι καλό να γυαλοχαρτάρετε ελαφρά με γυαλόχαρτο 220 πριν την τελική στρώση για βέλτιστη πρόσφυση